Wielki Post
To okres pomiędzy środą popielcową a Wielką Sobotą. Dawniej bardzo surowo go przestrzegano, nie było mowy o żadnych zabawach czy jedzeniu mięsa. Mało tego, bardzo ściśle poszczono. Najczęstszymi potrawami na stołach były śledzie i żur. Toteż przed samymi świętami wielkanocnymi uroczyście żegnano się z tego typu jedzeniem. Tzw. pogrzeb żuru polegał na wylewaniu go na ziemię. Natomiast ze śledziem żegnano się, wieszając go, czyli przybijając do drzewa. Obecnie Wielki Post nie jest dla nas aż tak drastyczny, a niewierzący nie obchodzą go w ogóle. Jednak nie jest on związany wyłącznie z religijnym obrządkiem – pamiątką czterdziestodniowego postu Jezusa na pustyni. Wielki Post pokrywał się w czasie z tzw. przednówkiem, czyli okresem w gospodarstwach, gdy zapasy zimowe zaczynały się kończyć, a nie było jeszcze nowych zbiorów. Poszcząc, praktycznie oszczędzano na jedzeniu. Jak widzimy więc, okres postu nie był pozbawiony sensu.
Wielkanocne porządki
Wydawać by się mogło – co to za tradycja, na święta trzeba posprzątać i tyle! Tymczasem kompleksowe, nieraz kilkutygodniowe wielkanocne porządki, miały oznaczać, że porządkując mieszkanie po zimie, wymiatamy też wszelkie zło i choroby. Brzmi jak motywacja dla tych, których za wszelką cenę nie można zachęcić do sprzątania. ;)
Święcenie palm
Ma ono miejsce w Niedzielę Palmową. I znów, nawiązując do religii, jest to pamiątka wjazdu Jezusa do Jerozolimy, kiedy kłaniano się przed nim i rzucano palemki pod jego nogi. Jednak palmy stały się również tradycją – symbolem bogactwa, szczęścia domowników. Poświęconą palmą lekko uderzano członków rodziny, aby zapewnić im dobrobyt. Klepano również zwierzęta, co miało z kolei przynieść im zdrowie. Dodatkowo kolorowe palmy oznaczały, że smutny okres Wielkiego Postu dobiega końca, a zbliżają się największe w całym roku święta.
Święcenie pokarmów
To tradycja wielkanocna kultywowana w Wielką Sobotę. To dzień, kiedy do kościoła przybywają nawet niewierzący ze względu na tradycję. Każda rzecz święcona w koszyczku coś oznacza. I tak baranek jest symbolem zmartwychwstałego Chrystusa, jajko – oznacza życie (to z niego wykluwają się pisklęta), chrzan jest symbolem siły, wędlina – płodności i dostatku, sól oznacza oczyszczenie od złego, zaś ciasto (najczęściej babka) symbolizuje wszechstronne umiejętności.
Malowanie pisanek
To również bardzo popularna wielkanocna tradycja, uwielbiana przez dzieci. Jak zostało wspomniane wcześniej – jajko oznacza życie. Wierzono, że pisanki mają magiczną moc uzdrawiania chorych. Dzieląc się z innymi jajkiem podczas wielkanocnego śniadania, dzielimy się zdrowiem i pomyślnością.
Śmigus Dyngus
Dzień przez jednych uwielbiany, przez innych znienawidzony. Wtedy chłopcy mają okazję bez żadnych konsekwencji trochę „napsocić”. Zwyczaj oblewania innych wodą w Wielkanocny Poniedziałek symbolizuje oczyszczenie z zimowego brudu, budzenie się przyrody do życia. To pogański zwyczaj, który jednak na dobre zadomowił się od dawna we wszystkich domach. Co ciekawe – im mocniej została oblana jakaś panna, tym większe ma szanse na szybkie zamążpójście. Dawniej było to bardzo istotne, toteż młode dziewczyny cieszyły się, jeżeli zostały obficie oblane wodą.
