Osteoporoza – objawy i przyczyny choroby
Osteoporoza to choroba polegająca na zaniku tkanki kostnej, w efekcie czego dochodzi do większej ilości złamań. Najczęściej dotyka kobiet, choć oczywiście panowie także na nią cierpią. Innymi słowy, osteoporoza powoduje osłabienie kości i znacznie zwiększa ich kruchość, przez co nawet niewielki i niegroźny z pozoru uraz spowodować może ich pęknięcie.
Jeśli zauważasz u siebie takie objawy jak nasilone i częstsze niż dotychczas bóle pleców, tkliwość, lekkie przygarbienie górnej części pleców, a także zmniejszenie wzrostu – mogą to być początki osteoporozy. Schorzenia tego da się uniknąć – wystarczy zadbać o prawidłową dietę i dostarczanie organizmowi niezbędnych składników budulcowych. Na mocne kości pracujemy od najmłodszych już lat – im jesteśmy młodsi, tym bardziej proces tworzenia nowej tkanki kostnej dominuje nad utratą starej. Dlatego nastolatkowie mogą urosnąć nawet o kilkanaście centymetrów w krótkim czasie, na przykład podczas wakacji. Mniej więcej w okolicach 25–30 roku życia nasza masa kostna zaczyna osiągać największą wartość – potem stopniowo maleje, co nasila się znacząco z wiekiem. Wtedy pojawia się osteoporoza...
Dlatego więc stan kości w starszym wieku zależy w największej mierze od tego, jak mocny szkielet został zbudowany w latach młodości. Im wyższy pułap, z jakiego masy kostnej zacznie ubywać, tym później przekroczymy próg złamań. Najistotniejszą przyczyną powodującą osteoporozę jest niedobór wapnia w organizmie. Kość w swym wnętrzu przypomina gąbkę, którą okala zbita masa. Najistotniejszym elementem tych obu części jest siatka kolagenowa – gdy zaczyna ona stawać się nieregularna i rzadka, a także spada zwartość związków wapnia, spadać zaczyna także masa kostna i rozpoczyna się osteoporoza. Kość staje się mało odporna na czynniki zewnętrzne poprzez spadek gęstości tkanki kostnej. Osteoporoza często nie daje żadnych objawów, zaś o jej istnieniu dowiadujemy się przy okazji pierwszego złamania.
Osteoporoza – dieta ma największe znaczenie!
Osteoporozie o wiele łatwiej jest zapobiegać, niż ją leczyć – trudniej bowiem zastąpić utraconą masę kostną, niż zapobiec jej utracie. Najważniejszymi czynnikami w profilaktyce tej choroby są aktywność fizyczna oraz zdrowa dieta. Jeśli jednak jako młoda osoba nie byłaś aktywna – nic straconego, bowiem na profilaktykę nigdy nie jest za późno. Ćwiczenia zwiększają masę kostną, a rozpoczęte przed okresem menopauzy pomagają zredukować ryzyko jej utraty po przekwitaniu. Wystarczy odpowiednia ilość spacerów, aerobik czy gra w tenisa. Najważniejszym czynnikiem pomagającym zapobiec osteoporozie jest jednak dieta bogata w wapń. Zajadaj więc jak najwięcej nabiału, warzyw, orzechów oraz owoców morza. Warto sięgać także po suplementy diety zawierające wapń. By został on jednak prawidłowo wchłonięty przez organizm, niezbędna jest odpowiednia ilość witaminy D. Pij więc mleko, zwłaszcza wzbogacone o tę witaminę, a także staraj się przebywać jak najczęściej na słońcu – oczywiście z umiarem.
Dlaczego z osteoporozą częściej zmagają się panie?
Na osteoporozę kobiety chorują tak często, że przylgnęła do niej niemal łatka choroby kobiecej. Choć zapadają na nią również panowie, to faktycznie kobiety są bardziej na nią narażone. Za głównego winowajcę uznaje się estrogen, a konkretnie jego spadek. W miarę starzenia obniża się jego poziom w organizmie. Kobiety, które stosowały antykoncepcję hormonalną w postaci tabletek antykoncepcyjnych, są mniej narażone na wystąpienie zwapnienia kości w starszym wieku. Zbawienny wpływ estrogenu zdaje się potwierdzać fakt tego, iż terapia zastępcza estrogenem chroni panie przed utratą masy kostnej. Winna może być także drobniejsza niż u mężczyzn budowa ciała.
